Sinüzit ve Sinüs Ameliyatı

Sinüzit nedir ve nasıl oluşur?
Sinüsler, burun etrafındaki yüz kemiklerinde bulunan ve burun ile bağlantısı olan içi hava dolu boşluklardır. Sinüslerin en sık görülen hastalığı sinüslerin iltihabi hastalığı olan sinüzittir. Sinüzit genellikle bir üst solunum yolu enfeksiyonunu takiben sinüslerin ağızlarının tıkanması sonucu oluşur. Erken (akut) dönemde en sık burun tıkanıklığı, yüz ve baş ağrısı, burun ve geniz akıntısı gibi semptomlar olabilir. Bu aşamada tanı sıklıkla kameralı muayeneler ile konulur ve tanıyı desteklemek için bilgisayarlı sinüs tomografisi çekilmesine gerek yoktur. Bu erken dönemdeki hastalık akut sinüzit olarak adlandırılır ve antibiyotikler ve burun spreyleri ile tedavi edilir.

Kronik sinüzit nedir ve neden oluşabilir?
İlaç tedavilerine cevap vermeyen bazı hastalarda sinüzit müzminleşebilir (kronikleşebilir). Burun içindeki kıkırdak-kemik eğrilikleri (septum deviasyonu), burun etlerindeki (konka) hastalıklar, polip adı verilen ve normal koşullarda bulunmaması gereken hastalıklı dokuların varlığı ile solunum yolu alerjisi de bu duruma yatkınlık sağlayabilir. Bunların dışında üst dişlerin bazı enfeksiyonları ve diş tedavileri de sinüzite zemin hazırlayabilir.

Kronik sinüzitin belirtileri nedir?
Kronik sinüzitte hastalar en çok, düzelmeyen yüz ağrısı, baş ağrısı, koyu renkli burun akıntısı, burun tıkanıklığı ve geniz akıntısından şikâyetçi olur. Bunların yanı sıra ağız kokusu ve öksürük gibi şikâyetler de olabilir.

Sinüzit tanısı nasıl konmaktadır?
Sinüzitin tanısı kamera ile yapılan detaylı burun ve sinüs muayenesiyle konur. Bu muayene esnasında anatomik bozukluğa neden olan septum ve konka hastalıkları ile polipler değerlendirilir.

Kronikleştiği düşünülen hastalarda tanıyı desteklemek, verilen ilaç tedavisini değerlendirmek ve ameliyat planını oluşturmak amacıyla bilgisayarlı tomografi istenmektedir. Sinüs iltihabının sinüs dışına çıkıp etrafa yayıldığı bazı özel durumlarda ise manyetik rezonans (MR) tetkiki istenebilmektedir.

Kronik sinüzit’in ameliyat ile tedavisi nasıl yapılır?
İlaç tedavisine cevap vermeyen ve bilgisayarlı sinüs tomografisi ile de kronikleşme tanısı konulmuş sinüzit tedavisinde ‘endoskopik sinüs cerrahisi’ denilen yöntem tercih edilir. Sinüzit ameliyatları genel anestezi altında, burun içinden, dışarıdan bir kesi yapılmadan kamera eşliğinde yapılmaktadır. Burada temel prensip sinüsleri dolduran iltihabı ve varsa polipleri temizlemek, sinüslerin ağzını açmak, böylece sinüslerin yeniden havalanmasını sağlamaktır. Aynı seansta eğer varsa burun kıkırdak kemik eğriliği düzeltilebilir, burun etleri küçültülebilir ve estetik burun ameliyatı da yapılabilir.

Balon ile sinüsler nasıl açılır?
Endoskopik sinüs cerrahisinde bazı sinüslerin ağzını daha kolay açmak için balon aletleri ‘balon sinuplasti’ sıklıkla kullanılmaktadır. Balonlar ile sinüzit ameliyatı endoskopi sinüs cerrahisinin bir alternatifi değildir. Balonlar sinüzit ameliyatında kullanılan yardımcı aygıtlardır.

Navigasyon sistemleri ameliyatta neden kullanılır?
Endoskopik sinüs cerrahisi sırasında, sinüslere komşu organlar olan göz ve beyin gibi dokulara hasar vermemek için navigasyon teknolojisi kullanılabilir. Bu teknoloji daha önce ameliyat olan ve anatomisi bozulan kişilerde ve ayrıca polipleri olan hastalarda yardımcı olmaktadır.

Sinüzit ameliyatı sonrası nelere dikkat edilir?
Sinüzit ameliyatları sonrası ağrı olmaz. Ameliyat sonrası burun içine genellikle eriyen tampon konulduğu için bunların da alınmasına gerek yoktur. Burun içi tuzlu su ile yıkanarak ve spreylerle açık tutulmaya çalışılır. Burun ve sinüslerde oluşabilecek kabukların azaltılması için nemlendirici damlalar kullanılır. Sinüzit ameliyatı sonrası hasta 3-4 hafta boyunca haftada bir kez görülerek burun temizliği yapılır.