Gırtlak Kanserleri Ameliyatı

Gırtlak nedir?
Gırtlak, nefes borusunun üstünde bulunan, konuşma, solunum ve yutma fonksiyonları olan organımızdır. Ses telleri gırtlağın bir parçasıdır ve orta bölümünde yer alır. Ses tellerinde ve ses tellerinin üstünde ve altında gırtlak kanserleri gelişebilir. Gırtlak kanseri daha sıklıkla erkeklerde görülür. Sigara, akciğer kanseri riskini artırdığı gibi, gırtlak kanserleri riskini de arttırmaktadır.

Gırtlak kanserinin belirtileri nedir?
Kanser, gırtlakta oluştuğu bölgeye göre şikâyetler oluşturabilir. Ses tellerinde geliştiyse ses kısıklığı, ses tellerinin üstünde geliştiyse yutma güçlüğü ve ses tellerinin altında geliştiyse de nefes darlığı yapabilir. Ses tellerinde gelişen kanserler hemen ses kalitesini bozduğu için erken dönemde saptanabilir. Üst bölge kanserlerinde yutma zorluğu, alt bölge kanserlerinde ise nefes darlığı kanser büyüyene ve hastalık ilerleyene kadar gelişmeyebilir. Boyunda şişlik veya beze oluşması, kulağa vuran ağrı, inatçı öksürük ve nefes kokusu yine gırtlak kanserinde olabilecek şikâyetlerdir. Kilo kaybı ve diğer organlarla ilgili bulgular (kanserin yayılmasına bağlı olarak) çok ileri evrelerde görülebilir.

Ne zaman Kulak Burun Boğaz doktoruna gitmeliyim?
Ses kısıklığı ve diğer şikâyetler 2-3 haftadan daha uzun süre devam ediyorsa hasta mutlaka bir Kulak Burun Boğaz uzmanına görünmelidir. Gırtlak kanserinin teşhisi için gırtlağın kamera ile muayene edilmesi gerekmektedir. Gırtlakta şüphelenilen bir yara veya kitle görüntüsü varsa bilgisayarlı tomografi veya manyetik rezonans gibi görüntüleme tetkikleri istenebilir. Gırtlakta görülen yara veya kitlenin tanısını kesinleştirmek için genel anestezi altında ve özel aletlerle ağız içinden gırtlağa ulaşılarak yaradan veya kitleden çok küçük bir parça (biyopsi) alınması gerekir.

Gırtlak kanserinde tedavi seçenekleri nelerdir?
Biyopsi sonucu kanser teşhisi konulan hastaların tedavisinde ameliyat tedavisi veya ışın tedavisi (radyoterapi) ön plandadır. Kemoterapi ışın tedavisine destek olmak için uygulanabilir. Gırtlak kanseri tedavisinde hastalığın evresine göre ameliyat sonrası ışın tedavisi uygulanması gibi birleşik tedaviler de uygulanabilir.

Gırtlak kanseri ameliyatı nasıl olmaktadır?
Gırtlak kanserinin evresi erken dönemdeyse gırtlağın bir kısmı/bölümü (parsiyel larenjektomi) alınır. Hastalarda ameliyat sonrası dönemde nefes borusuna açılan hava kanalı (trakeotomi) birkaç gün içinde kapatılır. Gırtlak kanserinin evresi geç dönemdeyse gırtlağın tamamı (total larenjektomi) ameliyat ile alınabilir. Bu hastalarda nefes borusuna kalıcı havayolu (trakeostomi) açmak gereklidir.

Lazer ile gırtlak kanserinin çıkarılması sadece bazı özel gırtlak kanser ameliyatlarında uygulanabilir. Yine son yıllarda, bazı seçilmiş gırtlak kanseri ameliyatlarında robot teknolojileri de kullanılabilir.

İleri evre olmasa da, boyun lenf bezelerine yayılma ihtimali yüksek gırtlak kanserlerinde, boyundan beze temizleme ameliyatı gırtlak ameliyatı ile aynı seansta yapılmaktadır. Ayrıca tedavide geç kalınmış ileri evre gırtlak kanseri hastalarında yine gırtlak ameliyatına ek olarak boyundan beze temizleme ameliyatı da aynı seansta yapılmaktadır. Bu ameliyatlardan sonra çıkarılan dokular yine patolojik incelemeye tabi tutulur.

Tedavide geç kalınmış ileri evre gırtlak kanseri hastalarında gırtlağın tamamı alındığında (total larenjektomi) hastaların nefes borusuna, nefes almayı sağlayan kalıcı, sonradan kapatılmayan bir havayolundan (trakeostomi) oluşturulur.

Gırtlağın sadece bir kısmı/bölümü alınan hastaların ameliyat sonrası dönemde güvenli havayolunu sağlamak için açılan havayolu (trakeostomi) birkaç gün içerisinde kapatılır ve hasta burun ve ağızdan nefes alır.

Ameliyattan sonra yemek yeme ve hastanede kalış süresi uygulanacak ameliyatın şekline göre değişir. Gırtlağın bir kısmı alınan hastalar sesi kısık da olsa konuşabilir. Gırtlağı tamamen alınan hastalar ise ileri dönemlerde terapi görebilir, protezler veya elektronik cihazlar ile konuşması sağlanabilir.